Ký sự Bên Đường Thiên Lý. Phần 2: LAS VEGAS.

Ký sự Bên Đường Thiên Lý. Phần 2: LAS VEGAS

Biển là thân quen với Việt Nam, nhưng khái niệm về sa mạc thì hoàn toàn xa lạ. Chúng tôi rời California để đi vào sa mạc, đến với tiểu bang Nevada và tới thăm thành phố Las Vegas – thành phố nổi tiếng về các sòng bạc được pháp luật Mỹ công khai cho phép các công ty khai thác. Từ Los Angeles đi Las Vegas xa 436km, khoảng hơn bốn giờ xe chạy. Chúng tôi đi xuyên qua sa mạc mênh mông cát trắng. Chỉ những cây cỏ phù hợp địa hình sinh thái sa mạc khô cằn mới mọc nổi. Đang mùa hè thiếu nước nên sa mạc trắng lác đác những cây cỏ, tạo nên một mầu xanh. Mùa xuân về, những cỏ dại kia nở hoa sặc sỡ, biến sa mạc thành vườn hoa thiên nhiên bát ngát xinh tươi. Đặc thù của sa mạc là những cây xương rồng, bất ngờ với chúng tôi vì những cây xương rồng to như mái nhà, vượt lên thành như cây cổ thụ, thống trị khắp miền sa mạc. Cứ khoảng hơn một giờ xe chạy lại có một trạm dừng chân. Trạm thứ nhất vì gần California nên sầm uất như một khu thương mại. Điểm thứ hai đi sâu vào sa mạc, chỉ đơn giản để du khách vào restrooms, ngồi nghỉ tại các bàn ghế picnic dưới những mái che đơn giản. Những con sáo to như chim câu Việt Nam đã quen với du khách, quanh quẩn ăn những mẩu bánh du khách vất cho. Lại một lần nữa, chúng tôi cảm phục môi trường sinh thái của các nước Âu Mỹ nói chung. Ở nơi sa mạc này, chúng tôi được nhìn thấy một vài sắc dân da đỏ, ngồi bán đồ hàng trang sức mà chủ yếu là dây đeo các loại cho du khách.

Xe đã đưa chúng tôi tới Las Vegas. Một thế giới thu nhỏ hiện ra trước mắt chúng tôi. Dưới bóng chiều hừng hực nắng của vùng sa mạc, những kiến trúc Âu Mỹ như được hội tụ nơi đây. Chúng tôi nhìn thấy những Kim Tự tháp cổ Ai Cập, Tháp Eiffel của Pháp, Hý trường Co-li-sê của Roma, thành phố nổi Venice của Ý (Venetian), Quảng trường Phêrô của Vatican, tượng Nữ Thần Tự Do của New York… Khái niệm về sa mạc biến khỏi ký ức, đặc thù kiến trúc Romain, Gothic hiện ra. Không gian nghệ thuật hoà trong thế giới của ánh sáng muôn màu khiến chúng tôi như đang đi vào một chuyến du lịch xuyên lục địa, lúc thì ở Ý, lúc ở Pháp mà lại không được quên mình đang ở Mỹ.

Theo truyền khẩu thì khoảng năm sáu mươi năm về trước, Las Vegas chỉ là một sa mạc nóng bỏng không ai qua lại, nó đã trở thành sào huyệt của những tay Mafia buôn lậu ma tuý. Câu chuyện lịch sử kể rằng: “ Có một gia đình người Ý tên ông là Bussy, vợ là Flamingo, lần kia đi qua sa mạc và nghỉ tại thung lũng này, ông đã có một tầm nhìn xa khi nghĩ rằng, nếu được đầu tư tốt, đây sẽ là một trung tâm của sòng bạc. Ông trở về hùn vốn các chủ sòng bạc và khai trương hotel giữa sa mạc nóng cháy. Kết quả là khách mời thì đến nhưng dân cờ bạc thì không. Các Mafia cờ bạc đã giết chết ông vì cho rằng ông đã phạm sai lầm nghiêm trọng. Nhưng thực tế đã dần dần khẳng định tầm nhìn xa của Bussy. Khách ngày một thêm đông và những cư dân đã lập thành một làng đầu tiên nay trở thành downtown, thành phố này ngày càng mở rộng. Downtown hiện nay là làng nghệ thuật, vào các ngày thứ tư hàng tháng có tới 5000 người đổ ra đường thưởng thức âm nhạc và những nét nghệ thuật khác. Còn Las Vegas ngày nay thì đã trở thành hiện đại và quy mô nhất nhì nước Mỹ đến nỗi người ta có thể nói nếu chưa tới Las Vegas thì chưa phải là tới Mỹ.
 
Những chủ hãng tầm cỡ quốc tế đầu tư ngày càng nhiều, thu hút 50% dân số ở đây đi làm cho Hotel (phòng ngủ) và Casino (sòng bạc). 50% còn lại người ta hệ thống như sau:
 

- 15% làm nghề nail (làm móng tay)
- 10% là công nhân viên chức
- 10% là bác sĩ, kỹ sư
- 15% còn lại làm các nghề khác.

Chúng tôi đến với cộng đoàn Công giáo Việt Nam Las Vegas tại Đền thánh Đức Mẹ La Vang. Cộng đoàn mới kỷ niệm 10 năm thành lập 2000 – 2010. Lịch sử cộng đoàn Công giáo tại đây thấm đậm ơn lành và khắc sâu dấu ấn quan phòng của Chúa. Từ ban đầu chỉ có khoảng 40 hộ gia đình, nay đã có 367 hộ gia đình. Để đạt thành công này, những hộ ban đầu đã từng phải vất vả dự lễ chung với các nhà thờ Mỹ, họ đã thao thức xin chủ chiên về giúp họ sinh hoạt mục vụ riêng theo cộng đồng Công giáo Việt Nam. Đức cha giáo phận Las Vegas xét thấy nhu cầu còn nhỏ nên chỉ có thể sắp xếp cho một cha tuyên uý không quân về dâng lễ cho cộng đoàn. Cộng đoàn luôn phải di chuyển vì không có nhà thờ riêng. Khi cha tuyên uý chuyển đổi, cộng đoàn đã có thời kỳ kéo dài cả năm sinh hoạt mục vụ nhờ cha Robert Votta người Mỹ, xứ Mỹ. Phải đến mùa thu năm 2000, Đức cha giáo phận Nevada mới chính thức cho cha Giuse Nguyễn Đức Trọng về làm quản nhiệm cộng đoàn. Lòng tin, cậy, mến của cộng đoàn cùng với ơn lành từ trời đã hình thành nên cộng đoàn chính thức từ năm 2000. Thành lập cộng đoàn rồi, còn phải mua đất và xây dựng nhà thờ. Cộng đoàn không đủ sức mua riêng một mảnh đất thì bỗng nhiên lại được ơn lạ của Đức Mẹ, thực hiện qua Đức cha giáo phận Las Vegas ký tặng mảnh đất của cơ sở dòng kín rộng 1,7 mẫu tây tại số 4835 Pearl St. cho cộng đoàn. Ngày 14/10/2001, nhiều nước mắt cảm động đã chảy ra khi Đức cha giáo phận Las Vegas là Joseph A. Pepe đến làm phép khu đất và đặt viên đá đầu tiên, tuy vậy phải hai năm sau Đền thánh Đức Mẹ La Vang mới được khánh thành, thánh lễ đầu tiên được cử hành vào ngày 03 / 08 / 2003.

Xây được khu Đền thánh, nhân kỷ niệm một năm thánh hiến Đền thánh, cha giám đốc đã cho mở Đại hội Thánh Mẫu với chủ đề “Vào sa mạc với Mẹ La Vang”. Đại hội được Đức cha Joseph A. Pepe chủ sự lễ khai mạc, Đức cha Dominico Mai Thanh Lương, giám mục phụ tá giáo phận Orange, California chủ sự rước kiệu. Đại hội quy tụ 3500 giáo dân, rước kiệu qua ba khán đài biểu trưng cho ba giáo tỉnh Hà Nội - Huế - Sàigòn. Khung cảnh cảm động này đã dẫn đến quyết định phải nới rộng bãi đỗ xe. Mua được mảnh đất 350,000. USD được coi là ơn riêng của Chúa dành cho cộng đoàn bé nhỏ. Họ đóng góp được 200 ngàn, Toà Giám mục cho vay 150 ngàn. Mảnh đất này được coi là khu đất nổi nguyên thuỷ của vùng Las Vegas. Đại hội Thánh Mẫu lần hai với chủ đề “Ánh sao sa mạc” tiếp tục được diễn ra. Đức cha Daniel Walsh, Đức cha Vũ Duy Thống, cha Phêrô Nguyễn Khảm, nay là giám mục phụ tá giáo phận tp Hồ Chí Minh cùng gần 30 linh mục, phó tế, tu sĩ và khoảng 5000 giáo dân từ khắp nơi về tham dự.

Đại Hội Thánh Mẫu lần thứ ba với chủ đề: “Sa mạc tình yêu” với sự tham dự của bốn Đức cha: Đức cha Dominico Mai Thanh Lương, Đức cha Joseph A. Pepe giám mục giáo phận Las Vegas, Đức cha Daniel Walsh, giám mục giáo phận Santa Rosa, California, cùng trên 30 linh mục, phó tế, đông đảo tu sĩ nam nữ và trên 8.000 giáo dân từ khắp nơi về tham dự. Đại hội để lại ấn tượng trong lòng người tham dự. Cha giám đốc Đền thánh Giuse Nguyễn Đức Trọng đã lưu lại mấy vần thơ: Mẹ đã đến, Mẹ La Vang Hoan hô, vạn tuế ! rộn ràng chuông reo. Giấc mơ thân phận bọt bèo Bãi hoang hoa cát cuộn leo Linh đài Mẹ chung gánh nặng hai vai Trên ngai thánh hiến, an bài đàn con.

Đầu tháng 01/2011, cha Giuse Nguyễn Đức Trọng nghỉ hưu. Hiện nay Cộng đoàn được đặt dưới sự quản nhiệm của cha tân giám đốc Giuse Đồng Minh Quang. Công việc đầu tiên của cha tân giám đốc là mở rộng nhà thờ, một dấu hiệu của sự phát triển. Niềm hy vọng một trung tâm hành hương mở rộng tới cấp quốc gia đang được hình thành. Không phải vì Đền thánh Mẹ La Vang Las Vegas phô trương mình, mà vì khắp nước Mỹ và du khách các châu lục trên thế giới đang tuốn về Las Vegas.

Nói đến Las Vegas là nói đến các casino (sòng bạc) đến nỗi người ta có thể gọi chung là hotel-casino. Khái niệm về sòng bạc cũng khác với Việt Nam. Canh bạc đỏ đen không ở con bài mà là vận đỏ đen của người chơi với chủ. Vì tất cả đều do máy làm việc. Mỗi Casino có tới hàng ngàn máy để mỗi người tự chọn máy cho mình, kể cả hình thức thứ hai là chia bài, dù là ba người một bàn thì cũng là chơi với chủ (company) chứ không sát phạt nhau. Hình thức đánh bạc tương tự như sổ số ở Việt Nam. Bạn bỏ tiền vào máy và nhấn nút bật máy, mọi bước tiếp theo do máy đã lập trình sẵn. Kết quả cuối cùng là máy xổ tiền ra hoặc bạn được mời gọi bỏ tiền chơi tiếp. Các chủ sòng bài đã cài đặt để máy theo lập trình vận hành. Trong khoảng bao nhiêu thời gian thì máy xổ tiền ra, và máy giữ tiền lại 60% hay 70% hoặc 80% đã được thử nghiệm trước cho từng máy. Không phải người chơi không biết, nhưng có đến hàng ngàn máy hoạt động cùng lúc thì người ta chỉ còn phó cho may rủi. Ai cũng mong mình mở máy vào đúng giờ máy sổ tiền, nhưng có người bỏ tiền liên tục trong một máy từ một USD lên tới 10,000 USD mà “phận rủi” vẫn chẳng thu được gì. Đã có những người dân than phiền mất nửa gia tài, những gia đình tan nát chia tay nhau vì casino ở Las Vegas. Đúng là đánh bạc dù lạc hậu hay hiện đại cũng vẫn là cờ bạc đỏ đen !
 
Chúng tôi chỉ đến Las Vegas theo tính cách du lịch nên cứ xuyên qua các sòng bạc để đi thăm cảnh đẹp và phong cách kiến trúc của các Hotel và Casino. Mặc dù thế chúng tôi chỉ có thể đi thăm một vài Hotel nổi tiếng nhất vì có tới hơn 100 Hotel-Casino ở Las Vegas này.

Chúng tôi đến xem Flamingo Hotel, vì đây là Hotel đầu tiên tại vùng này. Nó mang tên người vợ của ông Bussy, người đã có tầm nhìn xa về Las Vegas. Vì là người Ý nên kiến trúc bên trong mang đậm phong cách kiến trúc Ý. Phong cách kiến trúc này còn thể hiện rõ hơn ở Hotel Caesar Palace, Venetian Hotel. Những vòm cuốn Roma, những hoa văn mang đặc thù của một dân tộc đậm đà bản sắc tôn giáo và nghệ thuật. Người ta gặp thấy những dome khổng lồ mà dưới mỗi vòm mái rực rỡ đều vẽ những bức ảnh mang phong cách hội hoạ Ý. Những bức tranh lớn dưới vòm mái này khiến ta nhớ tới Michael Angelo, nhà điêu khắc thiên tài Ý. Không phải người ta hoạ lại những bức tranh của ông, nhưng là học phong cách hội hoạ của ông vẽ trên các trần nguyện đường Saint Sixtine tại Đền Vatican. Khung mái toả đều tựa lực trên những cột đá vững chắc. Chỉ có ở đây mới có trụ cột bằng đá thật. Hầu hết các hotel ở Las Vegas đều bằng tôn bọc ngoài khung sắt hoặc theo công nghệ trát ximăng bọc cốt gỗ như kỹ thuật xây dựng ở California.

Người ta đã nhận xét lịch sử Las Vegas là không lịch sử (history no history) vì các hotel thay đổi mode liên tục nhằm đáp ứng thị hiếu của khách thập phương. Kỹ thuật dựng khung sắt cho phép tháo dỡ nhanh chóng cả một hotel lớn hoặc thay đổi cấu trúc trong một thời gian rất ngắn. Nhìn chung kiến trúc Roma vẫn là một phong cách mỹ thuật nhất. Người ta gặp thấy ở đây những cột tượng đài cao lớn, những quảng trường và dome tròn hoạ lại bóng hình của Quảng trường thánh Phêrô, của hý trường Coliseum, khải hoàn môn của Caesars, tượng đá của Caesars, tượng ngựa bay nghệ thuật, những nền nhà mầu sắc theo thị hiếu lát nền đá tại các đại hoàng đài Roma…Tại hotel Venetian, người ta nhìn thấy cả thành phố trên biển, những con sông chảy qua giữa hai dãy phố và cây cầu vắt ngang duyên dáng, ngọn tháp Đền thờ thánh Marco cao sừng sững…Những hotel phong cách Ý vẫn luôn thu hút khách du lịch và giới thượng lưu. Có lẽ vì chúng tôi đã trực tiếp được chiêm ngưỡng nghệ thuật kiến trúc tại Roma và Venise nên nhận ra những nét nghệ thuật và địa danh khá nhanh mà… đi lướt qua cũng khá nhanh !

Vì đã được lên đến đỉnh tháp Eiffel và đứng dưới chân khải hoàn môn tại Pháp, nên cũng một cung cách nhận nhanh và lướt nhanh như vậy, chúng tôi đến với Hotel Paris Las Vegas. Đặc thù tiêu biểu của hotel này là ngọn tháp Eiffel. Nguyên bản, tháp Eiffel được xây dựng từ năm 1889, nó đã trở thành một biểu tượng toàn cầu của Pháp và một trong các cấu trúc dễ nhận biết nhất trên thế giới. Ngọn tháp cao 324m, sử dụng 18.038 thanh sắt và 2.500.000 đinh tán. Tại Paris Hotel Casino, tuy là tượng trưng, nhưng ngọn tháp này cũng vẫn đủ sử dụng hai tầng dưới làm nhà hàng giải khát sang trọng. Khi màn đêm buông xuống, điện rực sáng ngọn tháp và khoe mình với không gian tráng lệ. Ánh sáng toả ra từ khải hoàn môn (Triomphe) từ các loại đèn trang trí vốn là nét truyền thống của Paris – kinh thành ánh sáng.

Với Bellagio Hotel thì nét độc đáo là nhạc nước - nước được trào lên từ hàng ngàn những tia nhỏ, đan kết thành những mành nước vừa mỹ thuật, vừa kỹ thuật. Khi thì hình vòng cung, khi hình tròn, lúc dựng đứng như hình nốt nhạc, khi lại mềm mại như những vũ nữ, đôi lúc tạo hình tầng tầng, lớp lớp như những cánh buồm… điều đặc biệt là tốc độ đan kết của nước phù hợp với độ mạnh, nhẹ cao thấp của bản nhạc không lời, vừa hùng tráng lại vừa mịn màng nên thơ.

Hotel MGM thì lại nổi bật dáng dấp những Kim tự tháp Ai Cập, những con “Nhân sư” bằng đá khổng lồ và đặc biệt là một sáng tác: “Nhân Honda” hiện đại ! gương mặt người phụ nữ ngẩng cao như đầu nhân sư. Tóc xoã dọc theo thân xe, hai chân cách điệu đặt theo vị trí ống bô (beaux), thân người chính là thân xe máy !

Đến với Planet Hollywood Hotel là đến với tên tuổi của những ngôi sao tài tử nổi tiếng của nước Mỹ với khu shopping mall dài hàng km những công trình kiến trúc lạ lùng dưới bầu trời của Hollywood thật khó phân biệt thực giả. Những toà nhà biệt thự cổ kính, sang trọng trở nên cao vút dưới vòm trời nhân tạo. Vào những giờ cố định, mưa bão nhân tạo khiến nhiều người ngửa tay hứng nước mưa, nhưng họ chỉ hứng được những tiếng cười, vì sấm chớp là do ánh điện, mưa dưới hồ do phun nước ! Có lẽ thành công lớn nhất là người ta tưởng mình như đang đi dưới bầu trời Âu châu.

Chúng tôi được chị Yến, người đồng hương (Phát Diệm), dẫn đi và chị Mai là giáo lý viên của Cộng đoàn Mẹ La Vang Las Vegas khoản đãi ăn tiệc buffet tại hotel này. Thay vì mỗi bàn thực đơn thông thường thì ở đây đồng thời cũng là giới thiệu nét văn hoá ẩm thực của từng nước. Chúng tôi đến từng bàn và lấy món ăn của Ý, của Mễ -tây-cơ (Mexico) của Ai-len (Island) Trung Quốc, Hàn quốc… Đúng là một bữa tiệc quốc tế !

Buổi tối chúng tôi đi xem (show) diễn ở Ballys Hotel Casino. Phong cách Mỹ mạnh mẽ và hiện đại chính ở nét nghệ thuật trong các show diễn này. Chị Mai đã nhấn mạnh với chúng tôi: “Các cha đi xem thì chỉ nên để ý đến mỹ thuật và kỹ thuật của nó thôi”.

Đúng là một kỹ thuật hiện đại. Người ta đưa cả câu chuyện Samson của Kinh thánh Cựu Ước lên sàn diễn. Hình thức diễn thiên về nghệ thuật dung tục nhưng kỹ thuật hiện đại thì không nước nào sánh kịp. Đặc biệt với màn trình diễn về vụ đắm tàu Titanic, hàng chục phông cảnh được dựng lên hiện đại: Khi thì cả con tàu Titanic, khi thì cận cảnh từng khoang máy. Ánh sáng và kỹ thuật laze tạo nên những màu sắc rực rỡ, khi là bầu trời ánh sáng, khi là khoang tàu sang trọng, cảnh con tàu xô tảng băng lớn và bị phát nổ chìm dần… Toàn cảnh được điều khiển bằng điện tử thả xuống từ trên hoặc đẩy lên từ dưới chỉ trong khoảng từ năm đến mười giây. Những trang phục quý phái, những thời trang lộng lẫy…

Chúng tôi còn được cha Giuse Đồng Minh Quang tân giám đốc Cộng đoàn Công giáo Việt Nam Mẹ La Vang Las Vegas bao vé đi xem show diễn ảo thuật. Những màn trình diễn ngoạn mục chứng tỏ khả năng diễn xuất điêu luyện của các tài tử ở Mỹ, cùng với kết hợp kỹ thuật ánh sáng và điện tử, khiến chúng tôi chỉ biết cảm phục mà hết lời bình !.

Chúng tôi rất tiếc đã không đủ thời gian để đi thăm Hoover Dam, một đập nước không chỉ quy mô về kỹ thuật hiện đại mà còn trở thành nơi du lịch cho khách thập phương. Vì chính nhờ đập Hoover Dam này mà nguồn nước trước đây thường gây ngập lụt cho cả hai tiểu bang Arizona và Nevada nay lại trở thành nguồn cung cấp nước và điện cho sa mạc cháy bỏng Las Vegas trù phú ngày nay.

Người ta nói đập Hoover như là một thách thức đối với mọi lý giải. Hãy hình dung chiều cao của nó là 700 feet = 230m hình vòng cung, nối liền hai ngọn núi và tạo thành hồ lớn giữa lòng khe núi. Mặt đê chạy dài 400m, độ dày của chân đê là 220m thu dần lên mặt đê còn rộng 21m, nước hồ sâu 15m. Công trình khởi công năm 1933, hoàn thành năm 1935, hiện cung cấp 4,2 tỉ kw/h mỗi năm, được coi là một trong những thiết kế lớn đứng trong bảy kỳ quan lớn nhất của Nước Mỹ.

Tạm biệt Las Vegas còn có cái tên “Sin City”, chúng tôi vẫn còn nghe như vẳng lại lời cha giám đốc Giuse Đồng Minh Quang: “Cái thành công lớn nhất của Las Vegas này là người ta đã biến trung tâm Mafia cờ bạc trở thành nơi du lịch và tạo công việc làm cho nửa triệu dân”.