Phỏng vấn GM Phaolô Nguyễn Thái Hợp về vụ việc Con Cuông

Thứ hai - 16/07/2012 12:26

Sau những vụ rắc rối xảy ra tại giáo điểm Con Cuông, Giám Mục Phaolô Nguyễn Thái Hợp, GM Giáo phận Vinh và là Chủ Tịch Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đã trả lời cuộc phỏng vấn của cơ quan thông tấn Eglise d’Asie tại Paris để giải thích về những vụ rắc rối ấy và những chủ đề khác.

Phỏng vấn GM Phaolô Nguyễn Thái Hợp về vụ việc Con Cuông

Sau những vụ rắc rối xảy ra tại giáo điểm Con Cuông, Giám Mục Phaolô Nguyễn Thái Hợp, GM Giáo phận Vinh và là Chủ Tịch Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đã trả lời cuộc phỏng vấn của cơ quan thông tấn Eglise d’Asie tại Paris để giải thích về những vụ rắc rối ấy và những chủ đề khác.

Giám Mục trả lời cơ quan thông tấn vào ngày 8 tháng Bảy.

Hỏi: Đâu là lý do của sự tấn công bởi chính quyền địa phương như là làn sóng bạo lực nhắm vào một nhóm nhỏ những tín hữu là những người chỉ ước mong được cử hành Thánh Lễ?

Giám Mục Nguyễn Thái Hợp: Thật sự mà nói rằng điều đó hoàn toàn không thể giải thích được. Người ta không thể hiểu được những lý do sâu xa của chính quyền hoặc ý định nào đã hướng dẫn họ hành động như thế. Tuy nhiên, một vài lý do có thể kể ra đây. Ỡ Việt Nam có những huyện gọi là những “huyện anh hùng” [đưọc xem như là nôi của “phong trào Cộng sản”]. Để bảo vệ vị thế “chủ nghĩa anh hùng” này, họ phải theo đuổi ba hoặc bốn tiêu chuẩn. Một trong những tiêu chuẩn này là sự vắng bóng tôn giáo và thực hành tôn giáo trong địa bàn huyện. Trong thực tế, huyện Con Cuông nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Nghệ An, hình thành một phần của tiêu chuẩn của những huyện có nghĩa vụ phát huy và bảo vệ truyền thống anh hùng. Người ta có thể nghĩ rằng đây là một trong những lý do của tính tàn bạo của những hành vi của chính quyền trong vụ việc này. Người ta cũng có thể nói đến động cơ của sự ổn định chính trị, là điều có vẻ hợp lý trong xã hội Việt Nam hôm nay.

Các Kitô hữu đã hiện diện tại huyện Con Cuông từ lâu. Bắt đầu năm 1970, các linh mục đến địa phương để cử hành Thánh Lễ và để giúp đỡ người thiểu số. Một linh mục đến nơi đó thường xuyên vào ngày Chúa nhật để cử hành Thánh Lễ.

Chúng tôi không hiểu được tại sao nhà chức trách lại can thiệp một cách dã man như vậy với giáo điểm Con Cuông. Năm ngoái một trái mìn phát nổ ngay trước nhà nguyện. Đó là một hành động tội ác. Chúng tôi phản đối tuy nhhiên không có phản ứng nào từ phía chính quyền dân sự hoặc giới chức công an.

Chúng tôi muốn sống trong đối thoại với chính quyền. Chúng tôi không có ý định dùng sự việc Con Cuông để áp đặt các yêu sách của chúng tôi hoặc để phỉ báng Đảng và chính quyền. Nhưng sự việc ngày mồng một tháng Bảy là ngoại lệ, nó không thể nào chấp nhận được đối với đa số người Công giáo. Nhà cầm quyền đã đi quá xa! Như chúng tôi thường nói với nhau, khi một vài giới hạn đã vượt qua, chúng ta phải phản ứng. Kiên nhẫn là một nhân đức Công giáo, một đức tính nhân bản. Tuy nhiên, vì mọi việc mang tính chất con người, nó có những giới hạn của nó mà không thể vượt qua mà không bị trừng phạt. Đó là cảm nghĩ của những người Công giáo trong giáo phận chúng tôi. Trong hoàn cảnh khó khăn ưu tiên là tình liên đới với anh chị em Công giáo trong giáo phận chúng tôi. Chúng tôi không chỉ muốn phản đối, chúng tôi còn muốn bày tỏ tình liên đới này và đòi hỏi công lý cho những nạn nhân của sự tàn bạo này.

Hỏi: Sự kiện ở Con Cuông có phải là hoàn toàn riêng lẻ hay là trong giáo phận của Đức cha còn có những sự kiện tương tự như vậy xảy ra?

Giám Mục Nguyễn Thái Hợp: Hai năm trước, ở Quảng Bình, tại làng Tam Tòa, cũng đã xảy ra sự kiện bạo động như những việc đã xảy ra ở Con Cuông. Bạo lực, tôi không biết tại sao bây giờ lại lan đến tỉnh Nghệ An. Những sự kiện không thể chấp nhận được ở Con Cuông lại xảy ra nơi đó. May mắn thay, vào lúc này ở những tỉnh khác, không có những vụ xung đột tương tự. Vào dịp lễ Giáng Sinh năm ngoái, một viên chức cao cấp của chính quyền từ Hà Nội đến chúc mừng chúng tôi Giáng Sinh Hạnh Phúc và phát biểu những lời chúc tốt đẹp của chính ông ta.

Hỏi: Đức cha là chủ tịch Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình thiết lập bởi Hội Đồng Giám Mục Việt Nam một năm rưỡi qua.

Giám Mục Nguyễn Thái Hợp: Thực ra, Ủy ban của chúng tôi chỉ mới bắt đầu sứ vụ của mình một thời gian ngắn vừa qua. Trong khoảng một năm rưỡi, chúng tôi chưa thực hiện được nhiều điều, bởi vì những giới hạn nhân sự và cũng bởi vì hoàn cảnh chính trị-xã hội không cho phép chúng tôi thực hiện những gì chúng tôi nghĩ và chúng tôi mong muốn. Chúng tôi xem việc phổ biến và thực hành Học Thuyềt Xã Hội của Giáo Hội như là phương thức để phúc âm hóa thế giới. Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã nói: “Học thuyết Xã Hội của Giáo Hội không phải là một giải pháp thứ ba giữa tư bản một phía và chủ nghĩa Marx ở một phía kia.” Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã thêm vào và cho rằng Giáo hội không thay thế nhiệm vụ của chính quyền, nhưng có nhiệm vụ cộng tác và đối thoại với chính quyền với mục đích phục vụ con người. Chúng tôi phải phúc âm hóa và phục vụ con ngưòi của thời đại của chúng tôi. Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI cũng đã yêu cầu các giám mục Việt nam cộng tác và đối thoại thẳng thắn với nhà nước. Tuy nhiên, ơn gọi truyền giáo của chúng tôi đòi buộc chúng tôi ưu tiên tôn trọng sự thật, trở nên hữu ích trong việc phục vụ quốc gia và đồng thuận với nhân quyền. Do đó chúng tôi là thành phần của đối thoại, một cuộc đối thoại rất thú vị nhưng nó cũng không đơn giản và dễ dàng chút nào.

Hỏi: Ấn hành mới nhất do Ủy Ban của Đức cha là một bản phúc trình mang tựa đề “Nhận định về một số tình hình tại Việt Nam hiện nay.” Đức cha đề cập đến biến đổi tích cực của quốc gia trong những năm qua đặc biệt trên lãnh vực kinh tế. Tuy nhiên, Đức cha cũng nhấn mạnh đến nhiều khía cạnh tiêu cực của xã hội hôm nay?

Giám Mục Nguyễn Thái Hợp: Nào chúng ta hãy nhìn vào tlịch sử Viêt Nam trong hơn 40 năm qua, Từ năm 1975 cho dến năm 1990, tình trạng khó khăn, đặc biệt vào thập niên 80. Vào lúc đó, có quá nhiều khó khăn, đặc biệt cho người Công giáo. Rồi, vào thời kỳ từ 1990 cho đến 2008-2009, hoàn cảnh thay đổi. Chính sách đổi mới từ từ đạt được những tiến bộ và thay đổi đất nước trên mọi lãnh vực. Điều này không thể chối cãi được. Tuy nhiên, trong những năm qua, đã cho thấy rõ ràng tiến trình thay đổi đã chậm lại. Xã hội dân sự và xã hội chính trị cũng đã gặp phải sự đình trệ. Không phải tôi là người bi quan, nhưng vì tình trạng tồi tệ. Hiện trạng xã hội-chính trị đáng lo ngại. Tôi không phải là người duy nhất nghĩ điều này. Do đó, với bản nhận định này Ủy Ban của chúng tôi mong muốn tiếng nói phản biện được lắng nghe, nhưng là một phê bình xây dựng, mong muốn được thấy quốc gia cương quyết chọn con đường phát triển đích thực. Phát triển kinh tế phải liên kết với phát triển xã hội và phát triển nhân bản.

Hỏi: Ngày nay cuộc chiến bảo vệ chủ quyền Việt Nam được ủng hộ bởi nhiều người kể cả những người Công giáo. Chính Đức cha cũng đã nói đến điều này một vài lần. Đức cha có nghĩ rằng cuộc chiến này cũng là một phần của sứ vụ mục tử của Đức cha?

Giám Mục Nguyễn Thái Hợp: Trong Hiến Chế về Hội Thánh trong thế giới hôm nay, Công Đồng Vatican II tuyên bố: “Vui mừng và hy vọng, đau buồn và âu lo của con người hôm nay, của những người nghèo và những người khổ đau, cũng là vui mừng và hy vọng, đau buồn và âu lo của những người môn đệ của Chúa Kitô và con cái của đất nước; chúng tôi là những người Việt Nam và là Kitô hữu. Việt Nam là đất nước mà Chúa đã trao cho chúng tôi để thực sự trở nên con người, và trở nên một công dân và là Kitô hữu trong đất nước ấy. Bởi vậy, cùng với những công dân khác, Công giáo, không-Công giáo và kể cả những người Mácxít nữa, chúng tôi muốn bày tỏ mối quan tâm của chúng tôi liên quan đến tình trạng rất nguy hiểm đối với vận mệnh của quốc gia.

Hỏi: Vấn đề tự do tôn giáo trong bản nhận định của Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình về tình trạng tổng quát của quốc gia?

Giám Mục Nguyễn Thái Hợp: Chúng tôi muốn ghi nhận rằng chính quyền đã thực hiện nhiều điều, vì thiện ý đối với Giáo Hội cũng như với tôn giáo nói chung. Nếu làm một cuộc so sánh giữa tình trạng của Giáo Hội ở Việt Nam không bao lâu sau năm 1975 và với tình trạng hiện nay, chúng ta có thể thấy rằng đã có nhiều tiến bộ. Việt Nam đã vào Tổ Chức Thương Mại Quốc Tế, Việt Nam đã trở nên thành viên của nhiều định chế quốc tế, và bây giờ Việt Nam bắt buộc phải thi hành những quy ước quốc tế về nhân quyền. Vấn đề còn lại là đạt cho được việc bình thường hóa tình trạng liên quan đến tôn giáo. Hiện nay một Nghị Định về tôn giáo đang được soạn thảo. Tuy nhiên, nếu tình trạng đã là bình thường, thì chẳng cần đến Nghị Định này. Cần phải đối xử những người Công giáo, không-Công giáo, Phật Tử và tất cả những người khác như là công dân! Chúng tôi đã có luật dân sự và mỗi người phải được đối xử chiếu theo pháp luật. Tôi không nói rằng điều này có thể thực hiện tất cả trong cùng một lúc. Nhưng chúng tôi cần phải nhắm tới tình trạng này. Nếu chúng tôi thành công, thì lúc đó chúng tôi có thể nói rằng thực sự có tự do tôn giáo.

(Peter Nguyễn Tấn dịch)

Nguyên văn bài đăng trên Eglise d’Asie như sau:

Entretien avec Mgr Paul Nguyên Thai Hop, évêque du diocèse de Vinh,
au sujet des événements de Con Cuông

Au lendemain des événements survenus dans la communauté catholique de Con Cuông, dont Eglises d’Asie a largement rendu compte, Mgr Paul Nguyên Thai Hop, évêque du diocèse de Vinh et président de la Commission ‘Justice et Paix’ de la Conférence épiscopale du Vietnam, a bien voulu s’entretenir sur ce sujet et quelques autres avec Eglises d'Asie. L’interview ci-dessous a été réalisée à Paris le 8 juillet 2012.

Eglises d'Asie : Excellence, la communauté catholique de Con Cuông où sont survenus les faits dont nous allons parler est désignée dans les textes sous le nom de « Gao Diêm » (‘lieu religieux’). Pouvez-vous nous dire ce que signifie cette appellation ?

Mgr Nguyên Thai Hop :Ce terme se trouve dans quelques décrets publiés dans les années 1990, avant la parution de l’Ordonnance sur la croyance et la religion. On fait une distinction entre les paroisses proprement dites (Giao Xu), les annexes des paroisses (Giao Ho) et ce type de communauté chrétienne qui ne constitue pas encore une unité canonique. En quelque sorte, c’est l’équivalent de ce que la littérature missionnaire autrefois appelait « chrétienté », une communauté chrétienne en phase de constitution.

A l’origine de la plupart des conflits entre les autorités et les communautés catholiques, survenus ces temps derniers, il était question des propriétés spoliées par l’Etat, ou encore des activités sociopolitiques de jeunes catholiques. Rien de tout cela à Con Cuông ! Quelle est donc la raison du déclenchement chez les autorités locales d'un tel déferlement de violence contre un petit groupe de croyants voulant célébrer l’eucharistie ? Cette raison paraît bien mystérieuse…

C’est vrai que tout cela paraît inexplicable. On n’arrive pas à comprendre les motivations profondes des autorités, ni l’esprit qui a guidé leur action. Cependant, on peut avancer certaines raisons. Au Vietnam, il existe des districts qui sont appelés des « districts héroïques » [NDLR : considérés comme ayant été de haut-lieux de la « résistance communiste »]. Pour préserver ce statut d’« héroïsme », ils doivent se soumettre à trois ou quatre critères. L’un des critères est l’absence de religion et de manifestations religieuses sur le territoire du district. Or, précisément, le district de Con Cuông situé au nord-ouest de la province du Nghê An, fait partie de cette catégorie de districts qui ont l’obligation de perpétuer et de préserver une telle tradition d’héroïsme. On peut penser que c’est l'une des raisons de la brutalité du comportement des autorités dans cette affaire. Aussi peut-on parler d’une motivation d’ordre politique, ce qui serait tout à fait plausible dans le Vietnam d’aujourd’hui.

Depuis longtemps, les chrétiens sont présents dans ce district de Con Cuông. A partir de 1970, des prêtres sont venus dans la région pour célébrer la messe et aider les minorités. Voilà deux ans qu’un prêtre se rend régulièrement sur place, le dimanche, pour y célébrer la messe. Quatre requêtes ont déjà été envoyées aux autorités pour demander que soit créée sur place une chrétienté (Giao Diêm). Jusqu’à maintenant, nous n’avons pas reçu de réponse officielle. Mais on nous a fait savoir que le statut de « chrétienté » (Giao Diêm) n’existait plus et qu’il fallait créer une paroisse annexe (Giao Ho). Nous avons déjà envoyé une requête écrite sollicitant la création d’une paroisse annexe, une requête restée elle aussi sans réponse.

Nous ne comprenons pas pourquoi les autorités sont intervenues avec un comportement aussi brutal contre la communauté catholique de Con Cuông. L’année dernière, une mine a explosé devant la chapelle. C’est un acte criminel. Nous avons protesté sans qu’il y ait eu de réaction des autorités civiles et policières.

Cette fois-ci, le 1er juillet 2012, cette brutalité s’est manifestée ouvertement, en quelque sorte officiellement. Cela est inacceptable ! Nous avons toujours cherché à dialoguer, à parler avec les autorités et nous ne comprenons pas pourquoi celles-ci sont allés jusqu’à utiliser des membres de l’armée contre des concitoyens catholiques. Certains se sont demandé pourquoi les militaires, qui jouissent d’un grand pouvoir, ne se préoccupent pas de défendre la souveraineté vietnamienne sur les archipels de Hang Sa et de Truong Sa [Paracels et Spratleys] plutôt que d’utiliser leurs armes contre leurs compatriotes catholiques désarmés. Tout cela est difficile à comprendre.

Face à ce déchaînement de violence, quelle est aujourd’hui l’attitude des catholiques dans votre diocèse ?

Nous voulons vivre dans le dialogue avec les autorités. Nous n’avons pas l’intention d’utiliser l’affaire de Con Cuông pour imposer nos revendications ou calomnier le Parti et le gouvernement. Mais l’affaire du 1er juillet est exceptionnelle ; elle est intolérable pour la majorité les catholiques. Les autorités sont allées trop loin ! Comme on dit chez nous, lorsqu’on dépasse certaines frontières, on se doit de réagir. La patience est une vertu catholique, une vertu humaine. Mais comme tout ce qui est humain, elle a des limites qu’on ne peut impunément dépasser. Tel est le sentiment des catholiques de notre diocèse. Ce qui prime, c’est la solidarité avec nos frères et sœurs catholiques dans une situation difficile. Nous ne voulons pas seulement protester, nous désirons également exprimer cette solidarité et demander justice pour les victimes de cette brutalité.

L’affaire de Con Cuông est-elle totalement isolée ou existe-t-il, dans votre diocèse, des régions où des faits du même type pourraient avoir lieu ?

Dans mon diocèse, il y a trois provinces, Nghê An, Ha Tinh et Quang Binh. Il y a maintenant deux ans, au Quang Binh, dans le village de Tam Toa, se sont déroulés des faits aussi violents que ceux de Cong Cuông aujourd’hui. La violence, je ne sais pourquoi, s’est déplacée maintenant dans la province du Nghê An. C’est là que sont survenus les événements intolérables de Con Cuông. Heureusement, dans les deux autres provinces, il n’y a pour le moment aucun conflit similaire. Lors des dernières fêtes de Noël, un haut fonctionnaire gouvernemental est venu de Hanoi pour nous transmettre les vœux du gouvernement pour un joyeux Noël et nous adresser ses propres félicitations. Il nous a demandé : « Quelle est la situation dans le diocèse de Vinh ? » Je lui ai répondu que dans mon diocèse, il y avait trois provinces et que chacune avait sa particularité. On ne peut les comparer l’une à l’autre ; chacune possède sa couleur, sa lumière, son originalité propre. Mais s’il fallait faire un choix, je préférerais les couleurs des provinces de Ha Tinh et de Quang Binh. Plus tard, un fonctionnaire du Nghê An m’a demandé : « Pourquoi n’avoir pas choisi le Nghê An ? » Je lui ai répondu : « Dans mon diocèse, il y a trois provinces. J’en préfère deux, cela peut se comprendre ! »

Vous présidez la Commission ‘Justice et Paix’, créée par la Conférence épiscopale du Vietnam il y a tout juste un an et demi. Il est trop tôt sans doute pour faire le bilan de son action. Mais y a-t-il concurrence ou désaccord entre la doctrine sociale de l’Eglise et l’idéologie en vigueur au Vietnam aujourd’hui ?

Effectivement, il y a très peu de temps que notre commission a entamé sa mission. En l’espace d’un an et demi, nous n’avons pas fait beaucoup de choses, à cause de nos limites personnelles, mais aussi parce que la situation sociopolitique ne nous permettait pas de faire ce que nous pensions et ce que nous voulions. Nous considérons la diffusion et l’application de la doctrine sociale de l’Eglise comme une manière d’évangéliser le monde. Le pape Jean Paul II l’a dit : « La doctrine sociale de l’Eglise n’est pas la troisième voie entre le capitalisme d’une part et le marxisme d’autre part. » Le pape Benoît XVI a ajouté que l’Eglise ne remplaçait pas l’Etat dans ses fonctions, mais qu’elle pouvait apporter sa contribution et dialoguer avec le gouvernement dans le but de servir les hommes. Nous devons en effet évangéliser et servir les hommes de notre temps. Le pape Benoît XVI a demandé aux évêques vietnamiens de collaborer et de dialoguer franchement avec l’Etat. Mais notre vocation évangélique nous oblige à privilégier ce qui est conforme à la vérité, ce qui est utile au service du pays et conforme aux droits de l’homme. C’est pourquoi nous sommes partisans du dialogue, un dialogue qui est très intéressant mais qui est loin d’être simple et facile.

La dernière publication de votre commission est un rapport intitulé « Considérations sur la situation générale du pays ». Il mentionne l’évolution positive du pays depuis quelques années surtout sur le plan économique. Mais il souligne de nombreux aspects négatifs de la société actuelle. N’est-il pas trop pessimiste ?

Merci de votre observation. Certaines remarques sont en effet un peu pessimistes bien que moi-même, je sois de tempérament optimiste. Mais il faut être clair. Regardons l’histoire du Vietnam de ces quarante dernières années. Depuis 1975 jusqu’à 1990, la situation a été difficile, particulièrement dans les années 1980. A cette époque, il y a eu beaucoup de difficultés et surtout pour les catholiques. Puis, dans la période qui va de 1990 à 2008-2009, la situation a changé. La politique du « dôi moi » (‘changement’) a peu à peu gagné du terrain et renouvelé le pays dans tous les domaines. Cela est indéniable. Mais, ces dernières années, il y a eu un net ralentissement du progrès. La société civile et la société politique ont, elles aussi, connu un recul. Ce n’est pas moi qui suis pessimiste, mais la situation qui est mauvaise. La situation sociopolitique est préoccupante. Je ne suis pas seul à le penser. On entend le même son de cloche même chez les intellectuels communistes, à l’Assemblée nationale où ont été prononcées de nombreuses déclarations importantes sur ce sujet. C’est pourquoi, par ce rapport, notre commission a voulu faire entendre la voix de la critique, mais une critique constructive, désireuse de voir le pays prendre la route d’un véritable développement. Le développement économique doit être lié au développement social et humain.

Aujourd’hui, au Vietnam, le combat pour la sauvegarde de la souveraineté vietnamienne sur l’ensemble de son territoire et contre la volonté expansionniste de son grand voisin du Nord est mené par beaucoup de monde, y compris par les catholiques. Vous vous êtes vous-même exprimé sur ce sujet à plusieurs reprises. Pensez-vous que ce combat fasse partie de votre mission de pasteur ?

Le concile Vatican II, dans la constitution pastorale sur l’Eglise dans le monde de son temps, a déclaré : « Les joies et les espoirs, les tristesses et les angoisses des hommes de ce temps, des pauvres surtout et de tous ceux qui souffrent, sont aussi les joies et les espoirs, les tristesses et les angoisses des disciples du Christ, et il n’est rien de vraiment humain qui ne trouve un écho dans leur cœur. » Nous somme à la fois disciples du Christ et les enfants d’un peuple, nous sommes Vietnamiens et chrétiens. Le Vietnam est le peuple que Dieu nous a donné pour devenir véritablement humain, pour y être citoyen et chrétien. C’est pourquoi les joies et les tristesses de notre pays sont nos joies et nos peines, à nous chrétiens. Ainsi, avec les autres citoyens, catholiques, non catholiques, et même marxistes, nous voulons manifester notre préoccupation concernant une situation très dangereuse pour le destin du pays. C’est dans cet esprit que le club « Paul Nguyên Van Binh » à Saigon, a organisé deux forums sur la question de la souveraineté vietnamienne en Mer orientale. Le premier forum a rencontré beaucoup de difficultés mais a pu avoir lieu. Les conférenciers n’étaient pas seulement catholiques, il y avait aussi des non-catholiques, des marxistes ou non marxistes. Bien que nous ayons eu beaucoup de difficultés pour organiser ce colloque, c’était pourtant un service gouvernemental qui avait financé la publication des textes des interventions. Le deuxième forum devait se tenir sur le thème de la « Justice et paix en Mer orientale ». Malheureusement, il n’a pu avoir lieu, mais je pense que l’on pourra publier les textes prévus. Ce combat constitue pour nous un devoir à l’égard de notre peuple, à l’égard de nos ancêtres. Nous accomplissons ce devoir avec des intellectuels du pays, des catholiques ou non catholiques, des communistes ou non communistes. C’est le devoir de tous les Vietnamiens face aux difficultés et aux menaces qui pèsent sur l’indépendance de notre pays.

Dans le rapport de la Commission ‘Justice et Paix’ sur la situation générale du pays, il est question de la liberté religieuse. On y mentionne les nombreux textes législatifs parus sur ce sujet et on conclut – je caricature un peu – que la liberté de religion ne pourra vraiment exister que lorsqu’il n’y aura plus de lois sur ce sujet.

Il faut reconnaître que le gouvernement a beaucoup fait, autant en faveur de l’Eglise qu’en faveur des religions en général. Si l’on fait la comparaison entre la situation de l’Eglise au Vietnam peu après 1975 et celle qui existe aujourd’hui, on peut constater qu’il y a eu beaucoup de progrès. Le Vietnam est entré dans l’Organisation mondiale du commerce, est devenu membre de nombreuses institutions internationales et est désormais tenu d’appliquer les conventions internationales sur les droits de l’homme. Il reste maintenant à achever la normalisation de la situation en ce qui concerne la religion. On est en train aujourd’hui de préparer un nouveau décret sur la religion. Mais si la situation était normale, on n’aurait pas besoin de ce décret. Cela suffit maintenant : il faut traiter les catholiques, les non-catholiques, les bouddhistes et tous les autres comme des citoyens ! Nous avons déjà un Code civil et tout le monde doit être traité selon la loi. Je ne dis pas que cela pourra se faire tout de suite. Mais c’est vers ce genre de situation que nous devons tendre. Si nous y parvenons, on pourra dire alors qu’il y a une véritable liberté religieuse.

Dans les années 1978-79, l’archevêque de Huê, Mgr Nguên Kim Diên, avait déclaré lors une réunion publique où il avait été convoqué : « Aujourd’hui, les catholiques sont des citoyens de seconde zone… ». La situation a-t-elle changé aujourd’hui ?

Si l’on se reporte à la situation de l’époque de Mgr Diên après 1975, on ne peut que constater qu’il y a eu des changements. Aujourd’hui, les catholiques peuvent entrer à l’université et exercer beaucoup de professions. Mais quelques fonctions restent encore réservées aux membres du Parti. Dans la vie de tous les jours, il reste encore beaucoup de choses à changer. Du côté catholique comme du côté communiste, du côté de l’Eglise comme du côté du gouvernement, on a déjà fait du bon travail mais ce travail doit être poursuivi. Pour tous les vietnamiens, les athées comme les croyants, les bouddhistes comme les protestants, les minorités ethniques comme les catholiques, il faut créer une société humaine et moderne. Il nous faut donc continuer notre travail pour que le Vietnam devienne vraiment un pays pour tous les citoyens sans distinction.

http://eglasie.mepasie.org/asie-du-sud-est/vietnam/pour-approfondir-entretien-avec-mgr-paul-nguyen-thai-hop-eveque-du-diocese-de-vinh-au-sujet-des-evenements-de-con-cuong

Tác giả: Eglise d'Asie