Chuyện trước thềm Hội ngộ IV [8]. Vài kỷ niệm về cha Bề trên Gioan Nguyễn Lợi

Thứ năm - 20/07/2023 08:46

Vào cuối tháng 3/1975, khi đoàn quân Bắc Việt nam tiến, thì đoàn người chạy giặc lại tất tả, gồng gánh trở về. Vậy là hết, bắt đầu một cuộc sống mới... Thủa ấy, chúng tôi mới vừa 16, 17 tuổi, lứa tuổi đẹp nhất. Lịch sử sang trang. Cái gì cũng hoàn toàn mới mẻ ...

Từ ngày 15/4/1975, các chú nhà trường rục rịch trở về ngôi nhà 11 Đống Đa, Huế, nơi có con đường hàng đoát thân quen: Tiểu Chủng viện Hoan Thiện tựu lại trong âm thầm, tĩnh lặng, trong bầu khí lo âu, nơm nớp hồi hộp vì không hiểu chuyện gì sẽ xảy đến? Ắt hẳn nhờ lệnh truyền miệng của Đấng Bản quyền, thông qua các cha sở, nên chúng tôi mới được cha mẹ giục giã khăn gói lên đường, sĩ số chỉ còn 1/3, khoảng 120 chú...

Cha tân giám đốc Gioan Nguyễn Lợi lạ lẫm, thay cha Têphanô Nguyễn Như Thể, cùng với cha Nguyễn Hữu Giải quen thuộc, và có thêm cha mới Anrê Nguyễn Văn Phúc phụ trách quản lý. Sau nầy chủng viện còn may mắn được bổ sung cha linh hướng Bartolomeo Nguyễn Phùng Tuệ từ Roma về.

Những tuần đầu tiên dưới quyền tân bề trên đầy thử thách, thời khóa biểu thay đổi 180 độ, với lối đào tạo mới: "Nhu cầu mới, linh mục mới", lấy cầu nguyện và lao động làm chính. Kỷ luật khắt khe, sớm mai vừa thức dậy là lao động miệt mài, nào là gánh phân heo đi tưới, nào là cuốc đất trồng rau củ...tới 9g00 mới được nghỉ chuẩn bị thánh lễ, sau đó học...

"...Nhớ đến thời kỳ mấy ai theo
Trồng cà, trồng ớt, dậy trước heo
Lên rừng vỡ đất trồng khoai sắn
Lội xuống Hương giang, vớt rong bèo..."

Bữa điểm tâm tại chỗ nông trường (Có 3 nông trường: các sân cỏ nhà trường được khai khẩn thành nông trường Hoan Thiện; sân cỏ Thiên Hựu thành nông trường Thiên Hựu; và đất đồi trọc ở Thiên An gọi là nông trường Thiên An), cứ 4 chú một soong cơm nhỏ với nước mắm, có thêm chiến lợi phẩm hái trộm đó là cà và ớt cho dễ nuốt.

Không hiểu vì sao chuyện cà và ớt dấu kín như bưng lại lọt tai cha bề trên Lợi, thế là trong giờ giáo huấn mỗi tuần bị cha lên án, mắng nhiếc thậm tệ: “Các con tu gì? Tu ớt ! Tu cà ! Tu khoai?”... Nhục nhã, ê chề rồi bức bối, nên các chú xin về quá bán, số còn sót lại sau thời kỳ huấn nhục chừng 60 chú. Âu cũng là ý Chúa vì sau 1975, hầu như chủng viện phải tự túc hoàn toàn, cắt đứt mọi nguồn trợ cấp của Tòa Thánh và gia đình đang khốn đốn vì kinh tế, nên đóng góp rất hạn chế. Số 60 chú còn lại cũng là nỗi lo vô vàn về tồn vong, bài toán hóc búa dành cho ban Huấn đạo.

Ngoài giờ huấn giáo lên lớp nghiêm khắc của ngài, chúng tôi còn được học môn Mác-Lê hầu được trang bị trước các điều sai trái đức tin, để sau nầy khỏi bị lung lạc...

Chúng tôi vẫn tiếp tục ơn gọi sau nhiều khó khăn, nghịch cảnh, và phần lớn nhờ phương cách đào tạo mới, đó là kỷ luật mới của cha bề trên mới.

Một điểm son đáng kể nữa, đó là 4 tập Vui Hát Tin Mừng được cha Lợi chủ xướng và xuất bản trong thời kỳ nầy, những bài hát đi theo năm tháng, khích lệ bao thế hệ trẻ công giáo vững tin dù dấn thân vào nơi chốn mịt mù và vô định. Nào là E-pha-ta, chim trời không gieo không hái, Chúa là tình yêu... Mỗi khi mệt mỏi, thất vọng, chán chường...nhờ chính những lời ca Vui Hát Tin Mừng, làm động lực mạnh mẽ, nâng đỡ, lên giây cót cho các chú, tiếp bước theo ơn gọi linh mục.

Chỉ vỏn vẹn hơn 4 tháng, từ trước tháng 4 đến tháng 8 năm 1975, cha bề trên Lợi kịp để lại dấu ấn vững vàng trong công cuộc đào tạo các ứng sinh thiên triệu trong thời kỳ giao thời đầy thách đố này. Sau đó ngài nhận mục vụ họ đạo Phanxicô và ra đi biền biệt...

Dẫu cho thời gian cha dạy dỗ chúng con vắn vỏi, nhưng ân tình thầy trò vẫn vương mang còn nặng trĩu trong lòng chúng con. Chính nhờ những lời giảng huấn cấp thiết của cha mới khả dĩ giúp chúng con kịp thời nhận thức được ơn gọi làm linh mục trong thời đại mới; và nhờ rèn luyện kỷ luật thép, giúp chúng con uốn nắn ngay những sai trái của lứa tuổi vừa mới lớn dễ nổi loạn, bồng bột... Và 62 chú thời kỳ đầu của cha bề trên Gioan Nguyễn Lợi đã có 23 chú bền đỗ, trở thành 23 linh mục trên khắp Việt Nam và thế giới. Các chú còn lại đều trung thành với Hội Thánh, không một ai bội nghĩa cả.

Xin cúi đầu cảm tạ công lao vô bờ của cha.

Xin phó dâng linh hồn thầy cả Gioan trong tay Chúa.

Vĩnh biệt cha Bề trên.

Sàigòn, giữa mùa đại dịch tháng 7/2021
Mic Nguyễn Hùng Dũng HT71

Tác giả: Mic Nguyễn Hùng Dũng HT71

Nguồn tin: Gia đình Cựu Chủng sinh Huế

Tags: ân sư, hội ngộ 4