Mừng Lễ Mẹ Hồn Xác Lên Trời.

Thứ tư - 03/08/2011 04:05

-

-
Để hiệp thông cùng các tín hữu khắp nơi, nhất là giáo hữu Việt Nam luôn luôn nhiệt thành yêu mến và tôn sùng Mẹ Maria, hân hoan mừng Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, chúng tôi xin trình bày đôi điều tìm hiểu về ý nghĩa ngày lễ và nguồn gốc của ngày 15 tháng 8. [Trần Văn Trí]
MỪNG LỄ ĐỨC MẸ HỒN XÁC LÊN TRỜI (15-8-2011)
-------------------------------------------------

 
Theo Phụng Vu Thánh, trong tháng 8 có nhiều lễ các Thánh và lễ Đức Mẹ. Tiêu biểu như:

1-8, Lễ Thánh Anphongsô Liguori; 4-8, lễ Thánh Gioan Maria Vianney, cha sở họ Ars (Pháp), bổn mạng các Linh mục; 8-8, Lễ Thánh Đôminicô; 20-8, lễ Thánh Bênađô; 22-8, lễ Đức Maria Nữ Vương.
 
Cao điểm là hằng năm, ngày 15 tháng 8, Giáo Hội Kitô, Công Giáo, Tin Lành, Chính Thống khắp hoàn vũ long trọng mừng Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, lễ trọng, lễ buộc, có cả Lễ Vọng hôm trước. Năm nay, Lễ vào Thứ Hai 15-8-2011, nên không có Lễ Vọng Chúa Nhật 20 thường niên (14-8-11).
 
Để hiệp thông cùng các tín hữu khắp nơi, nhất là giáo hữu Việt Nam luôn luôn nhiệt thành yêu mến và tôn sùng Mẹ Maria, hân hoan mừng Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, chúng tôi xin trình bày đôi điều tìm hiểu về ý nghĩa ngày lễ và nguồn gốc của ngày 15 tháng 8. Cách riêng, xin tiếp tục dựa vào nội dung Tông hiến Munificentissimus Deus - “Tín điều Đức Trinh Nữ Maria Hồn Xác Lên Trời”, làm tài liệu nền tảng thiết lập ngày lễ Đức Mẹ hồn xác lên trời như hiện nay.
 
Lễ Đức Mẹ hồn xác lên trời
 
Từ nguyên thủy, trong Sách Lễ Rô-ma, ngày lễ có tên “Assumptio Beatae Mariae Virginis”, với từ La-tinh Assumptio do động từ “Adsumere – assumptus” có nghĩa “kết hợp”, nên ngày lễ gọi đúng tên là “Lễ Kết Hợp của Thánh Nữ Đồng Trinh Maria” (và phải thêm “với Chúa Giêsu Con Mẹ trên trời “). Như vậy, ý nghĩa không nằm trong tên gọi mà chính trong Đức Tin, nền tảng của Thánh Truyền, giúp người Kitô-hữu hoàn toàn đồng ý về hồng ân “Đức Mẹ, sau khi viên mãn cuộc đời trần thế, được Thiên Chúa đón rước cả hồn xác lên trời kết hợp với Chúa Giêsu Con Mẹ” Từ đó, ngày lễ có tên phổ thông là “Lễ Đức Mẹ.hồn xác lên trời”, mà người Công Giáo Việt Nam quen gọi là Lễ Đức Bà Mông Triệu Thăng Thiên, hay Lễ Mông Triệu, lễ trọng, lễ buộc, có Lễ Vọng ngày 14 tháng 8. Vững tin vào Thánh Truyền, khi mừng lễ Đức Mẹ hồn xác lên trời, Giáo Hội tỏ lòng tôn vinh Đức Mẹ, diễn tả qua Lời nguyện trong Thánh Lễ cầu xin cho giáo hữu “luôn luôn hướng tâm hồn lên những sự trên trời”.
 
Đức Mẹ được rước cả hồn xác lên trời vì Đức Maria “đầy ơn phước” (Lc 1: 28, 44) là “Mẹ Thiên Chúa”. Suy gẫm mầu nhiệm “Đức Mẹ hồn xác lên trời”, Đức GH. Bênêđíctô XVI nhắc bảo tín hữu hãy đọc kỹ bài ca “Ngợi Khen – Magnificat” của Đức Mẹ:
 
“Phần nữ tỳ hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới; từ nay, hết mọi đời sẽ khen tôi diễm phúc (Lc 1:48)
 
Tiếp đến là ý nghĩa của sự chết: Không có tài liệu Thánh Kinh nào nói về ngày, tháng, năm Mẹ Maria qua đời hoặc lìa đời thế nào. Tuy vậy, sự kiện “Đức Mẹ chết” là một điều không có gì sai trái hoặc lạ thường, vì theo niềm tin Kitô-giáo, ngày qua đời “Dies Natalis” ngày sinh nhật trên Nước Trời.
 
Đức Mẹ là “Đấng đầy ơn phước” (Lc 1: 28), là Mẹ Thiên Chúa, nhưng về bản tính loài người thì Mẹ cũng chết như Con Người Chúa Giêsu, Con Mẹ. Do đó, trong Giáo Hội Đông Phương, thời trước cũng gọi ngày 15-8 là “Mors Beatae Mariae Virginis” - Lễ Thánh Nữ Đồng Trinh Maria chết, nhưng Mẹ không chết như người phàm, con cháu Adong-Evà, mà theo diễn giải của Thánh Anphonsô Liguori:
 
Mẹ Maria lìa đời như người lữ hành giữa trần thế rời cõi đời “khi thời gian tới hồi viên mãn” (Gl 4: 4).
 
Chân phước GH. Gioan Phaolô II đã nói: Mẹ sống chết trong sự lành thánh; Mẹ hoàn toàn không vương vấn thế tục; Mẹ lìa đời trong bình an tuyệt hảo và chắc chắn được hưởng vinh quang đời đời.”
 
Ý nghĩa ngày lễ không có trong tài liệu Thánh Kinh. Tuy vậy, các tín hữu hằng vững tin về “Đức Mẹ mông triệu thăng thiên” như được suy gẫm theo mầu nhiệm Năm Sự Mừng:
 
“Thứ bốn, Đức Chúa Trời cho Đức Bà lên trời, ta hãy xin Ơn Chết Lành trong tay Đúc Mẹ.”
Trong Giáo Hội Hy lạp cũng có tài liệu về Đức Mẹ sống với Tông đồ Gioan như lời Chúa Giêsu trối trên thập giá: “Nầy là mẹ của anh” (Ga 19: 27 và Mẹ qua đời tại thành Ê-phê-xô, nơi môn đệ Gioan từng truyền giáo. Nhưng năm 370, lại có tài liệu về Thánh Nữ Đồng Trinh sống tại Giêrusalem vào cuối cuộc đời của Mẹ. Nơi đây, vào khoảng năm 431, có Vương Cung Thánh Đường Thánh Maria, trong đó có phần mộ của Đức Mẹ tại Giết-sê-ma-ni, ở thung lũng Gio-da-phát, dù là mộ trống vì Đức Mẹ đã được Thiên Chúa đưa cả hồn xác lên trời. Điều nầy được ghi trong tường trình của Đức Giám mục thành Giêrusalem khi được cầm đầu ủy ban khai mộ để tìm xác của Đức Mẹ.
 
Cũng theo Thánh Truyền, từ thế kỷ thứ 4 trở đi, niềm tin vào “Thánh Nữ Đồng Trinh Maria hồn xác lên trời” được phổ biến trong cả Giáo Hội Đông Phương lẫn Tây Phương. Cụ thể, có nhiều vị đạo đức hoặc các Giáo Phụ, về sau được phong thánh, đã nhiệt thành rao giảng về hồng ân Thánh Nữ Đồng Trinh Maria hồn xác lên trời, như Thánh Grêgôriô thành Tours, Thánh Mô-đét-tô, Thánh Xôphrôniô, Thượng phụ Giêrusalem, Thánh Germanô, thành Constantinople.
 
Nguồn gốc Ngày Lễ 15 tháng 8
 
Vào đầu thế kỷ thứ 6, Thánh Tê-ô-đô-xi-ô (Theodosius) cho biết: Trước năm 500, hằng năm các thầy dòng Palestine mừng trọng thể Lễ Thánh Nữ Đồng Trinh Maria hồn xác lên trời vào ngày 15 tháng 8. Trong khi, theo Giáo Lý, tại Ai cập và A-ra-bi-a thì giáo hữu mừng lễ vào trung tuần Tháng Giêng. Đến thế kỷ 6, ngày lễ 15 tháng 8 lan rộng khắp Giáo Hội Đông Phương. Tại đế quốc Hy lạp, Hoàng đế Mô-rít (Mauritius) công bố ngày lễ 15 tháng 8 với danh xưng “Lễ Thánh Nữ Đồng Trinh Maria Ngủ – Dormitio Sanctae Mariae Virginis” theo tinh thần Phụng vụ By-giăng-tin (Giáo Lý GHCG, 966).
 
Cũng vào thế kỷ 6, Giáo Hội Rôma lấy ngày 15-8 làm ngày mừng Lễ Thánh Nữ Đồng Trinh Maria – Festivitas Beatae Mariae Virginis và mừng tại đền thờ Đức Bà Cả (Santa Maria Maggiore). Từ năm 700, thời Đức GH. Sergius I (687-701), Lễ Mông Triệu được mừng rất trọng thể, có rước kiệu Đức Mẹ.
 
Tín điều Đức Trinh Nữ Maria Hồn Xác Lên Trời

Cần phải nhắc lại vì niềm tin thâm sâu và nhiệt tình vào “Đức Mẹ hồn xác lên trời” đã có từ lâu đời trong Giáo Hội Công Giáo, Chính Thống và Tin Lành, nhất là từ giữa thế kỷ 19, sau khi Đức GH. Piô IX (1846-78) công bố tín điều “Ineffabilis Deus” về “Đức Mẹ vô nhiễm nguyên tội” (8-12-1854).
 
Đến giữa thế kỷ 20, Đức GH. Piô XII (1939-58) được Chúa Thánh Thần soi sáng, đã cho mở các cuộc điều tra rộng rãi và nhận thấy có nhiều thỉnh nguyện xác tín về mầu nhiệm cao cả đó.
Vào Lễ Các Thánh Nam Nữ 1-11-1950, Đức GH Pi-ô XII ban hành Tông hiến lấy hai từ đầu bằng tiếng La-tinh Munificentissimus Deus (MD) của văn kiện, có nghĩa “Thiên Chúa rộng rãi hải hà”, công bố Tín điều Thánh Nữ Đồng Trinh Maria Hồn Xác Lên Trời mà chúng tôi xin ghi lại các điểm căn bản như sau.
 
Với 48 số mục, Tông hiến tuyên xưng:
 
Thiên Chúa rộng rãi hải hà, dưới các điều kiện và phương thức khác nhau, làm cho mọi sự cùng hoạt động đem lại thiện mỹ cho những ai yêu mến Ngài” (MD, 1). Đức Thánh Cha nói đến giáo triều của người có “biết bao ưu tư, lo âu, rối loạn, với tai ương rất trầm trọng, sự kiện làm xa vời chân lý và nhân đức”, thúc đẩy Giáo Hội gia tăng lòng sốt sắng chạy đến khẩn cầu Mẹ, tôn vinh Mẹ (MD, 2). Người đề cập đến lý do ban hành Tông hiến (MD, 3) dựa vào nền tảng mà trước đó Đức GH. Piô IX đã ban hành tông hiến Ineffabilis Deus- Thiên Chúa bất khả ngộ (ngày 8-12-1854), công bố tín điều Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội (MD, 4); những thỉnh nguyện và truyền thống đạo đức tôn vinh mầu nhiệm “Đức Mẹ hồn xác lên trời” (MD 7-19); chứng nhân của các Giáo phụ, các nhà thần học, các tiến sĩ Hội Thánh, các diễn giải Thánh Kinh (MD 20-41), dẫn đến việc triều đại Piô XII công bố tông huấn (MD 42-48) với những điều khoản luật định theo đức tin (MD 45-47) và ngày-tháng-năm ban hành (MD 48). Công bố chính yếu (MD, 44) minh định mà người giáo hữu phải nắm vững khi tìm hiểu về nguồn gốc và ý nghĩa lễ nghi Phụng Vụ Thánh:
 
Với bao lời cầu xin dâng lên Thiên Chúa, cầu khẩn ánh sáng của Thần Chân Lý, vì sáng danh Chúa và lòng yêu mến Mẹ Maria, để tôn vinh Con Mẹ, là Vua hằng sống; vì niềm hân hoan của toàn thể Giáo Hội, vì quyền năng của Đức Giêsu Kitô, của hai Thánh Tông Đồ Phêrô-Phaolô, và uy quyền của chính Giáo hoàng, chúng tôi công bố tín điều được Thiên Chúa mạc khải, rằng:
Mẹ Thiên Chúa, Đức Maria trọn đời Đồng Trinh, sau khi hoàn tất cuộc đời trần thế, được cả hồn và xác mông triệu thăng thiên vào vinh quang Thiên Cung.”
 
Qua Tông hiến “Munificentissimus Deus”, ban hành ngày 1-11-1950, Đức GH. Piô XII công bố tín điều “Đức Mẹ hồn xác lên trời”. Từ đó, ngày lễ được mừng trọng thể khắp Giáo Hội hoàn vũ vào 15-8.
 
Hằng năm Lễ Đức Bà Mông Triệu Thăng Thiên là lễ lớn tổ chức rất trọng thể trên khắp thế giới, như ở Áo, Ba lan, Bỉ, Bồ-đào-nha, Ca-mê-run, Chi-lê, Côte d’Ivoire, Cro-a-xi-a, Đông Timor, Hy lạp. Ly-ban, Li-tu-a-ni-a, Man-ta, Mau-ri-ta-ni, Slo-va-nia, Tây ban nha và tại các quốc gia Mỹ Châu, như Mễ tây cơ và các nước Công giáo Nam Mỹ.
 
Tại Pháp, ngày lễ khởi sự vào thế kỷ 17 theo lời khấn hứa của vua Louis XIII (1601-43). Cách riêng, tại thánh địa Lộ Đức, Lễ Đức Bà Mông Triệu Thăng Thiên là lễ hội hành hương, tổ chức chu đáo trước và sau 15-8. Việc kính viếng thánh địa Đức Mẹ Lộ Đức, từ thập niên 1870, do các Linh mục và tu sĩ Dòng Đức Bà Mông Triệu Thăng Thiên, cùng với các thiện nguyện viên “Assomption” đảm trách.
 
Vói Giáo Hội Việt Nam
 
Tại Việt Nam, Lễ Đức Bà Mông Triệu Thăng Thiên rất được giáo hữu sùng mộ, nhiều nơi có rước kiệu, trọng thể cách riêng tại các giáo xứ chọn “Đức Bà Mông Triệu Thăng Thiên” làm bổn mạng. Đặc biệt, tại Thánh địa Lavang có đại hội trọng thể hầu giáo hữu tựu họp kính viếng Đức Mẹ vào tháng 8, tháng có nhiều sinh hoạt đạo đức gọi là Đại hội Lavang.
 
Do đâu Tháng 8 là tháng đáng nhớ đối với người tín hữu Việt Nam, và cả với người ngoài Công Giáo? Để giải thích, chúng ta có thể tìm đọc Giáo Sử liên quan đến linh địa Lavang:
 
Con cái Đức Mẹ luôn luôn ghi nhớ thời vua Cảnh Thịnh (1792-1801) có những mật lệnh bắt, giết tất cả các Linh mục và giáo dân. Ngày 7 tháng 8-1798, nhà vua ra lệnh tấn công các họ đạo từ Phú Xuân ra đến Cổ Vưu, tỉnh Quảng Trị. Người Công Giáo cùng với cả nhiều người ngoài Công giáo, chạy trốn giặc và quân giết người, tìm vào trú ẩn ở vùng rừng rú phường Lá Vằng, về sau gọi là Lavang. Ban đêm, khi họ tụ tập nhau đọc kinh cầu nguyện thì Đức Mẹ hiện ra an ủi họ. Sau các sắc dụ cấm đạo, giữa tháng 8-1798 là thời kỳ bắt đạo dữ dội, nên rất đông người Công giáo thuộc các giáo xứ Cồ vưu, Thạch hãn, Hạnh hoa, chạy vào rừng rú Lavang, phó thác vào Đức Mẹ được tôn vinh là “Nữ Vương các Thánh Tử Đạo - Đức Bà phù hộ các giáo hữu”. Để tỏ lòng biết ơn Đức Mẹ Lavang, giáo hữu Địa phận Huế đã làm một nhà thờ tranh kính Mẹ Maria. Năm 1886, Đức Cha Gaspar Lộc, Giám mục Địa phận Huế, quyết định xây một nhà thờ ngói tại chính nơi Đức Mẹ hiện ra năm 1798. Nhà thờ, theo kiểu Việt Nam có tháp chuông hình vuông, xây dựng trong vòng 15 năm, có thể chứa chừng 400 người, được khánh thành, với Đại hội Lavang trọng thể lần thứ nhất, từ ngày mồng 6 đến 8 tháng 8 năm 1901.
 
Sau nầy, dù gặp khó khăn đến đâu, hằng năm vào Lễ Đức Bà Mông Triệu Thăng Thiên 15 tháng 8 cũng vẫn thường có Đại hội Lavang với cuộc rước kiệu trọng thể.
 
Năm qua, nhân dịp kỷ niệm 50 năm (1960-2010) Sắc chỉ Venerabilium Nostrorum của Chân phước GH. Gioan XXIII, 24-11-1960, thiết lập Hàng Giáo phẩm Việt Nam và hơn 475 năm đạo Chúa vào Việt Nam (1.535-2010). Ngày Bế Mạc Năm Thánh 2010 đã được tổ chức trọng thể tại Vương Cung Thánh Đường Lavang vào Lễ Ba Vua ngày 2 tháng 1 năm 2011. Bước vào thế kỷ 21, với việc khuôn viên đền thánh Đức Mẹ Lavang vừa được giao trả cho Tòa Tổng Giáo Phận Huế từ năm 2008 và có dự án xây cất Vương Cung Thánh Đường Lavang từ 2011. Xin hãy cầu nguyện cho việc xây dựng “Trung Tâm Thánh Mẫu Lavang” được thành công tốt đẹp. Dần dần, hy vọng có Ngày Đại Hội, sinh hoạt tưng bừng tại đền thánh Đức Mẹ vào 15-8-2010 như truyền thống lâu đời của giáo hữu tại Việt Nam.
 
Tài liệu tham khảo:
 
- St. Alphonsus Liguori, The Glories of Mary, Part 2)
- Women for Faith & Family: Assumption of the Blessed Virgin Mary – Solemnity August 15th
- Catholic Encyclopedia: The Feast of Assumption 2011
 
Trần Văn Trí (Tháng 8-2011)
 

Tác giả: Trần Văn Trí AN45

Nguồn tin: Gia đình Cựu Chủng sinh Huế

 Tags: n/a

Tổng số điểm của bài viết là: 5 trong 1 đánh giá

Xếp hạng: 5 - 1 phiếu bầu
Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Chuyên mục ủng hộ
CHUYÊN MỤC CHIA SẺ
Thương về Sài Gòn
Ủng hộ Nhà Hưu dưỡng Linh mục Giáo phận Huế
Ủng hộ Miền Trung bị bão lụt 2020
Bão lụt Miền Trung 10/2020
Tin vui giữa mùa đại dịch
Đại dịch Covid-19
Nhà thờ Hương Phú, Nam Đông
Nghĩa tình mùa Xuân Kỷ Hợi
Hỗ trợ mái ấm tình thương Lâm Bích
Ủng hộ Hội ngộ lần 3 Denver, Colorado
Lễ Tạ ơn ĐĐK Đức HY Thuận 2017
Ủng hộ Án phong Chân phước đợt 4 năm 2016
Danh sách ủng hộ Caritas TGP Huế
Ủng hộ Causa Card. Văn Thuận
  • Đang truy cập568
  • Máy chủ tìm kiếm4
  • Khách viếng thăm564
  • Hôm nay91,605
  • Tháng hiện tại925,038
  • Tổng lượt truy cập57,026,675
Hãy đăng nhập thành viên để trải nghiệm đầy đủ các tiện ích trên site
Mã bảo mật
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây