Bản sắc Nhật và hệ giá trị chung của nhân loại.

Thứ tư - 23/03/2011 11:03

Người Nhật.

Người Nhật.
Ở một người Nhật điển hình, bạn không khó nhận thấy được hai phẩm chất cơ bản là lòng tự trọng và cung cách chu đáo trong quan hệ giao tiếp... Hai yếu tố nữa cũng góp phần tạo nên bản sắc Nhật, là chữ tín và ý thức kỷ luật.

Bản sắc Nhật và hệ giá trị chung của nhân loại

Đáng lý ra giờ này tôi đang ở Tokyo để dự một hội thảo khoa học về luật. Nhưng hội thảo đã bị huỷ vào giờ chót.

Trong một email gửi cho các báo cáo viên nước ngoài được mời, ban tổ chức giải thích rằng họ buộc phải đưa ra một quyết định rất khó khăn, chủ yếu vì lo ngại tình hình bất an do động đất và sóng thần gây ra có thể ảnh hưởng xấu đến tâm lý của những người tham dự từ xa đến. Lá thư ngỏ kết thúc bằng một lời xin lỗi chính thức trang trọng, kèm theo lời đề nghị bồi thường toàn bộ những thiệt hại gây ra cho những người tham dự do sự kiện bị huỷ.

Có nhiều mối quan hệ với giới luật gia Nhật từ nhiều năm qua, cả về phương diện nghề nghiệp cũng như trong sinh hoạt đời thường giữa bạn bè, tôi ghi nhận thái độ ứng xử đó như là biểu hiện đặc trưng của tính cách Nhật đã quen thuộc.

Ở một người Nhật điển hình, bạn không khó nhận thấy được hai phẩm chất cơ bản là lòng tự trọng và cung cách chu đáo trong quan hệ giao tiếp. Với tư cách là người đăng cai một sự kiện, họ cố gắng làm những gì có thể để những người tham gia không bị hụt hẫng, lạc lối, cảm thấy bị bỏ rơi ở nơi xa lạ; trái lại, người ta luôn có cảm giác được quan tâm, chăm sóc riêng, được đánh giá cao và nhất là được tạo mọi điều kiện để hoà nhập vào không khí chung, chẳng khác gì ở nhà. Tất cả những việc làm ấy, như một người bạn Nhật đã nói với tôi, sẽ có tác dụng làm tôn lên hình ảnh tích cực, tốt đẹp về chủ nhà trong mắt người khác. Mỗi khi xảy ra một trục trặc nào đó, dù nhỏ, sự việc luôn được truy đến căn nguyên, để khắc phục hậu quả, với thái độ tích cực, mẫn cán và có trách nhiệm.

Xin lỗi công chúng, nhân dân là thói quen của các quan chức Nhật Bản.

Hai yếu tố nữa cũng góp phần tạo nên bản sắc Nhật, là chữ tín ý thức kỷ luật. Một khi đã hứa, họ giữ lời hứa bằng mọi giá, nếu cần, kể cả bằng toàn bộ tài sản, thậm chí bằng mạng sống của mình; bởi suy cho cùng, mất lòng tin của tha nhân cũng có nghĩa là không còn chỗ dựa để sống trong không gian chung. Còn về ý thức kỷ luật, thì ai cũng thừa nhận dân tộc Nhật là tấm gương điển hình. Chính nhờ tinh thần kỷ luật tuyệt vời mà bất chấp sự tàn phá hung hãn, khủng khiếp của động đất và sóng thần, các thành phố, cộng đồng dân cư, nói chung xã hội Nhật Bản vẫn duy trì được nếp sinh hoạt trong vòng trật tự: không thấy những vụ giẫm đạp trong hoảng loạn; không thấy nạn cướp bóc, hôi của, hiếp dâm; không có nạn đầu cơ thực phẩm, xăng dầu…

Có ý kiến chê người Nhật phát triển ý thức kỷ luật quá đà, đến chỗ cực đoan, khiến con người nhiều khi tỏ ra máy móc, thậm chí lạnh lùng, vô cảm. Thật ra, người Nhật kỷ luật trong hoạn nạn đã cho thấy lòng bác ái, tình đồng loại, đồng bào vẫn luôn tinh khôi, đầy sức sống, thể hiện qua những câu chuyện được kể về những tấm gương hy sinh, về sự cưu mang, cứu giúp, sẻ chia giữa những người đồng cảnh ngộ.

Người Nhật không tạo ra những giá trị nhân văn đó để sở hữu riêng biệt, không chia sẻ. Ngược lại, đó thực sự là đóng góp của Nhật Bản vào hệ giá trị chung của nhân loại. Có thể coi đó như một loại giá trị gia tăng gắn chặt với dân tộc Nhật, được xây dựng và cổ vũ bằng chính hình ảnh của con người thật, bằng cuộc sống thật của cả cộng đồng và của mỗi cá thể thành viên, theo dáng dấp của người đi tiên phong.

Cộng đồng đó, những cá thể đó đang đứng trước thách thức khốc liệt do thiên nhiên và, một phần, do con người tạo ra. Hãy đưa cho họ một cánh tay và hãy san sẻ những gì chúng ta có mà bạn cần, nhằm giúp bạn có thêm nghị lực và niềm tin để vượt qua cuộc sát hạch sinh tử. Bởi rốt cuộc, đó cũng chính là cuộc sát hạch đối với toàn bộ giống người trên trái đất này.

PGS.TS Nguyễn Ngọc Điện

Nguồn: Báo Sài Gòn Tiếp Thị, ngày 22-3-2011 

Tác giả: PGS.TS Nguyễn Ngọc Điện

 Tags: n/a

Tổng số điểm của bài viết là: 5 trong 1 đánh giá

Xếp hạng: 5 - 1 phiếu bầu
Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Chuyên mục ủng hộ
CHUYÊN MỤC CHIA SẺ
Thương về Sài Gòn
Ủng hộ Nhà Hưu dưỡng Linh mục Giáo phận Huế
Ủng hộ Miền Trung bị bão lụt 2020
Bão lụt Miền Trung 10/2020
Tin vui giữa mùa đại dịch
Đại dịch Covid-19
Nhà thờ Hương Phú, Nam Đông
Nghĩa tình mùa Xuân Kỷ Hợi
Hỗ trợ mái ấm tình thương Lâm Bích
Ủng hộ Hội ngộ lần 3 Denver, Colorado
Lễ Tạ ơn ĐĐK Đức HY Thuận 2017
Ủng hộ Án phong Chân phước đợt 4 năm 2016
Danh sách ủng hộ Caritas TGP Huế
Ủng hộ Causa Card. Văn Thuận
  • Đang truy cập601
  • Hôm nay91,605
  • Tháng hiện tại942,140
  • Tổng lượt truy cập57,043,777
Hãy đăng nhập thành viên để trải nghiệm đầy đủ các tiện ích trên site
Mã bảo mật
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây