Lương tâm và tội lỗi

Thứ tư - 23/10/2013 20:42

Nhà tôi ở gần Khu công nghiệp Tân Tạo, TP.HCM. Chiều chiều, tôi hay chứng kiến cảnh hàng ngàn công nhân nữ tan ca về. Nhiều cô bần thần đứng trước kệ sữa ở các siêu thị Big C, Co.op Mart. Họ cầm hộp sữa này, xem hộp sữa kia, mắt dán vào bảng giá đề dưới kệ.

Lương tâm và tội lỗi

Nhà tôi ở gần Khu công nghiệp Tân Tạo, TP.HCM. Chiều chiều, tôi hay chứng kiến cảnh hàng ngàn công nhân nữ tan ca về.

Nhiều cô bần thần đứng trước kệ sữa ở các siêu thị Big C, Co.op Mart. Họ cầm hộp sữa này, xem hộp sữa kia, mắt dán vào bảng giá đề dưới kệ. Nhiều người cứ tần ngần tới lui, cuối cùng đành về tay không. Nhìn gương mặt buồn của họ là biết ngay lòng dạ đang trĩu nặng bài toán giá cả và ly sữa cho con!

Có cô không giấu giếm hoàn cảnh mình: “Đọc báo thấy sữa ký kém chất lượng này nọ cũng lo cho con cái mình lắm. Nhưng biết làm sao giờ? Nếu dùng sữa có tên tuổi đàng hoàng thì mỗi tháng mất gần tháng lương công nhân. Tiền đâu cho con đi học? Rồi thuê nhà trọ, ăn uống trong gia đình?”. Cô công nhân kể thêm nếu mua sữa ký ở chợ như cô và bạn bè mình vẫn mua cho con uống thì họ bớt được một phần tư tiền so với sữa hộp. Đó chỉ là so với các sữa hộp bình dân. Còn với sữa ngoại nhập có thương hiệu lớn thì sữa ký con cô hay uống còn có giá rẻ hơn chục lần!

Phải chọn lựa thế nào bây giờ?

Nhìn túi các cô đi chợ chiều cho chồng con chỉ teo tóp con cá ươn, bó rau úa, ai cũng có thể hiểu được câu trả lời của họ. Con cái đứt ruột đẻ đau, cha mẹ nào chẳng thương con. Nếu có điều kiện, ai chẳng muốn cho ruột rà máu mủ mình được hưởng thứ tốt đẹp nhất. Nước mắt nào chẳng chảy xuôi! Nhìn họ tần ngần đặt lên bỏ xuống hộp sữa cũng đủ ngậm ngùi hiểu hoàn cảnh bắt buộc họ phải vậy.

Gần đây rộ lên thực trạng sữa không nhãn hiệu, đặc biệt là nguồn sữa ký kém chất lượng, có thể ảnh hưởng sức khỏe con trẻ. Các cảnh báo được phát ra cùng lời khuyên này nọ để hiểu biết mà bảo vệ con cái mình.

Vâng. Tất cả đều đúng và cần thiết.

Chỉ có điều không phải ai cũng có thể “tự bảo vệ” được như thế. Các công nhân vật vã từ lúc mặt trời chưa mọc đến khi nắng tắt nhưng chỉ nhận đồng lương 2-3 triệu đồng. Khi tăng ca, thu nhập của họ mới thêm một chút. Nhưng thời điểm khó khăn này không dễ có tăng ca. Ở nông thôn, nông dân quay quắt với ruộng đồng để đủ miếng ăn, lo học cho con đã cực kỳ vất vả, thiếu trước hụt sau.

Chính giới buôn bán sữa cũng thừa nhận ngoài việc cung cấp cho các cơ sở sản xuất bánh trái, khách hàng chủ yếu của họ chính là các ông bố, bà mẹ nghèo. Lo sợ thì lo sợ nhưng mua vẫn phải mua, bởi họ chẳng còn chọn lựa nào khác.

Những năm gần đây, báo chí đã có không biết bao nhiêu bài viết phản ánh giá sữa có thương hiệu “cắt cổ” người tiêu dùng, giá sữa ở thị trường nghèo như VN lại cao hơn tại châu Âu, Mỹ... Một trong những đáp số quan trọng của bài toán vấn nạn sữa kém chất lượng ở VN chính là nỗi đau giá cả này. Nếu các thương hiệu sữa đang quá đắt đỏ ở VN không thể tự do làm giá mà hạ đúng thực tế (ít nhất bằng thị trường khu vực) thì người nghèo có phải bấm bụng, nuốt nước mắt mua sữa kém chất lượng về tự đầu độc mình? Nếu chương trình xây dựng nguồn nguyên liệu sữa trong nước bảo đảm cung cấp đủ và rẻ thì người dân có phải cắn răng tìm sữa nhập không đảm bảo?

Và quan trọng hơn, sữa thật sự phải đưa vào chiến lược phát triển quốc gia. Đã báo động về tình trạng thấp bé, thể lực yếu của người Việt, thậm chí chỉ so với các nước khu vực. Đã báo động nhiều bệnh tật liên quan đến món đưa vào miệng không an toàn như ung thư đang ở “top” đầu thế giới với 150.000 ca bệnh mới mỗi năm. Nhưng sữa, nguồn dinh dưỡng quan trọng đặc biệt không chỉ cho sức khỏe từng người mà cho cả nòi giống dân tộc, vẫn cứ mãi loay hoay, rối nùi giá cả - chất lượng.

Thật sự bài toán này khó giải như vậy? Hay có những người, những nhóm vì lợi ích nào đó không muốn giải?

Hãy nhìn trẻ ốm yếu, suy dinh dưỡng và tương lai dân tộc. Hãy nghĩ đó là trách nhiệm, là lương tâm và tội lỗi nếu không giải được bài toán này!

Tác giả: Quốc Việt